Przedmiot opinii: Przedmiotem opini jest wyłącznie kwestia możności dokonania wyboru sędziów trybunału Konstytucyjnego na posiedzeniu plenarnym w dniu 2 grudnia 2015 r.
Zastrzeżenie: przedmiotem opinii nie jest ważność dokonania wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego dokonanego w dniu 8 października 2015 r. nie jest także tryb uchwalenia ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym ani konstytucyjność przepisów art. 137 i 137a ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
Jak wynika z opublikowanego na stronach Sejmu RP porządku obrad 3 posiedzenia plenarnego, porządek może być uzupełniony o głosowanie nad wyborem sędziów Trybunału Konstytucyjnego.
Art. 137 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym był przepisem przejściowym i możność złożenia na jego podstawie wniosku zgłaszającego kandydatury na sędziów trybunału Konstytucyjnego wygasła w ciągu 30 dni od daty wejścia w życie ustawy z czerwca 2015 r. Ponadto, przepis ten został już “skonsumowany” ponieważ na jego podstawie Sejm VII kadencji dokonał wyboru 5 sędziów Trybunału.
Art 137a (uchwalony w ekspresowym tempie w dniu 19 listopda 2015 r.) wejdzie w życie w dniu 5 grudnia 2015 r. Zatem w oparciu o ten przepis, wnioski zgłaszające kandydatury na sędziów Trybunału Konstytucyjnego można składać w ciągu 7 dni od daty wejścia w życie tego przepisu. (czyli od 5 do 12 grudnia 2015 r.).
Na 2 posiedzeniu Sejmu VIII kadencji zmieniono Regulamin Sejmu wprowadzając doń przepis art.. 30 ust. 3 pkt. 5. Przepis ten pozwala Marszałkowi Sejmu ustalić termin i zarządzić składanie wniosków zgłaszających kandydatury na sędziów Trybunału Konstytucyjnego “w przypadku zaistnienia innych niż w art. 30 ust. 3 punkt 1-4 okoliczności powodujących konieczność wyboru. Art. 30 ust. 3 punkt 4 stanowi, że termin składania wniosków może być ustalony przez Marszałka Sejmu “jeżeli ustawa nie określa terminów zgłaszania kandydatów a upływ kadencji nie wynika z aktów ogłoszonych w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski.
Upływ kadencji sędziów Trybunału Konstytucyjnego wybranych przez Sejm VII kadencji wynika z aktów (uchwał) opublikowanych w Monitorze Polskim. Tak więc art. 30 ust. 3 punkt 5 nie może być podstawą ustalenia przez Marszałka Sejmu terminu składania wniosków, bo nie zachodzi “inny przypadek” niż określony w art. 30 ust. 3 punkt 4.
Sejm VIII kadencji podjął bezprecedensowe uchwały “o utracie mocy prawnej” uchwał Sejmu VII kadencji z dnia 8 października 2015 r. o wyborze 5 sędziów trybunału Konstytucyjnego. Uchwała “o utracie mocy uchwał” nie ma żadnych konsekwencji prawnych i jest jedynie deklaracją nowego Sejmu. Ale nawet gdyby przyjąć, że uchwała ta “unieważnia” wybór 5 sędziów dokonany w dniu 8 października, to i tak upływ kadencji sędziów, w miejsce których dokonano wyboru w dniu 8 października 2015 r. wynika z aktów (uchwał) opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski i Marszałek Sejmu nie ma kompetencji do zarządzenia składania wniosków zgłaszających kandydatury na sędziów Trybunału Konstytucyjnego w trybie art. 30 ust. 3 punkt 5 Regulaminu Sejmu.
Tak więc Marszałek Sejmu nie może zarządzić składania wniosków zgłaszających kandydatury na sędziów trybunału Konstytucyjnego przed dniem 5 grudnia 2015 r. (wejście w życie ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o trybunale Konstytucyjnym i art. 137a ustawy o trybunale Konstytucyjnym); a co za tym idzie Sejm nie może dokonać wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego w dniu 2 grudnia 2015 r.
Stwierdzić także należy stanowczo, że niedopuszczalne będzie przyjęcie interpretacji, że wniosek w przedmiocie zgłoszenia kandydata na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego, może być złożony w trybie art. 19 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (21 dni po wygaśnięciu mandatu sędziego Trybunału Konstytucyjnego), poprzez przyjęcie, że uchwała Sejmu Rzeczypospolitej o utracie mocy prawnej uchwał Sejmu VII kadencji o wyborze 5 sędziów Trybunału Konstytucyjnego “wygasiła” mandaty wybranych sędziów. Jest tak dlatego, że zgodnie art. 36 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym określa wyczerpujący katalog sytuacji, w których mandat sędziego trybunału Konstytucyjnego wygasa, a wygaśnięcie mandatu sędziego stwierdza w odpowiednim trybie Trybunał Konstytucyjny a Prezes trybunału zawiadamia o wygaśnięciu mandatu Marszałka Sejmu – ani tnie zaistniały okoliczności wymienione w art. 36 ustawy anie trybunał nie stwierdził wygaśnięcia mandatu wybranych sędziów ani Prezes Trybunału o wygaśnięciu mandatu nie zawiadomił Marszałka Sejmu.