Stwierdzenie przez Adwokata Rafała Dębowskiego, w toku posiedzenia Sejmowej Komisji d/s Petycji, że większość środowiska adwokackiego opowiada się za pozostawieniem bez zmian obecnego zakazu wykonywania zawodu przez adwokata pozostającego w stosunku pracy wywołała krytykę w adwokackich grupach dyskusyjnych na FB (i nie tylko), bowiem – jak wynika m.in. z przeprowadzonej ankiety środowiskowej Strategia dla Adwokatury – jest akurat odwrotnie i większość adwokatów opowiada się za zniesieniem tego zakazu.
W toku posiedzenia komisji Sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej Pan Mecenas Rafał Dębowski powołał się na przeprowadzone w tej materii przez Naczelną Radę Adwokacką analizy (pisaliśmy już o tym we wcześniejszych wpisach). Otóż okazuje się, że istotnie analiza taka została przeprowadzona. Tyle tylko, że nie dotyczyła poglądów wyrażanych w kwestii zatrudniania adwokatów na etacie przez środowisko adwokackie (taką analizę NRA może przeprowadzić wyłącznie w oparciu o wynik ankiety Strategia dla Adwokatury) a była analizą prawno-porównawczą opracowaną przez Kolegę Adw. Bartosza Przeciechowskiego i zaprezentowaną podczas posiedzenia Naczelnej Rady Adwokackiej 15 września 2018 r. W toku dyskusji po prezentacji większość Członków Naczelnej Rady Adwokackiej opowiedziała się przeciwko podejmowaniu jakiejkolwiek inicjatywy zmierzającej do uchylenia zakazu zatrudniania adwokatów na etacie; przy czym NRA jak to NRA, z daleko idącej ostrożności, nie podjęła żadnej uchwały w tej kwestii.
Zatem na dzisiaj nie ma stanowiska Naczelnej Rady Adwokackiej w sprawie wykonywania zawodu adwokata w stosunku pracy. Jak to wyjaśnił Kolega Adw. Bartosz Przeciechowski, opracowana przez niego prezentacja jest materiałem wyjściowym i dopiero po uzyskaniu stanowiska Komisji Legislacyjnej, Naczelna Rada Adwokacka będzie mogła podjąć uchwałę i zająć stanowisko.
Można uznać to tłumaczenie. Ale nie można usprawiedliwić wypowiedzi Sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej Adw. Rafała Dębowskiego, stwierdzającej, że po dokonaniu przez NRA stosownych analiz, Adwokatura Polska opowiada się za pozostawieniem bez zmian obecnych zakazów wynikających z PoA. Po pierwsze, poza dyskusją, brak jest w tej kwestii uchwały NRA; po drugie z ankiety Strategia dla Adwokatury wynika, że większość adwokatów opowiada się za zniesieniem zakazu i po trzecie, analiza komparystyczna przedstawiona przez Komisję d/s Wykonywania Zawodu proponuje zmiany legislacyjne zmierzające do wprowadzenia w PoA możliwości zatrudniania adwokata przez innego adwokata bądź spółkę adwokacką.
Jeśli bowiem o analizach przeprowadzonych przez Naczelną Radę Adwokacką Adw. Rafał Dębowski miał na myśli prezentację opracowaną przez Adw. Bartosza Przeciechowskiego, to w prezentacji tej znajdujemy bardzo wnioski zgoła odmienne niż twierdzenie, że środowisko adwokackie opowiada się za pozostawieniem obecnych rozwiązań bez zmian.
W tym miejscu warto wspomnieć o totalnym braku komunikacji między Naczelną Radą Adwokacką a środowiskiem; otóż w relacji z posiedzenia Naczelnej Rady Adwokackiej w dniu 15 września 2018 r. zamieszczonej na portalu adwokatura.pl brak linku do protokołu posiedzenia i próżno szukać samej prezentacji. (Być może dlatego, że została ona upubliczniona przez Autora dopiero 27 Grudnia 2018 r. a więc po cyklu krytycznych artykułów o wypowiedzi Adw. Rafała Dębowskiego podczas posiedzenia Sejmowej Komisji d/s Petycji)
Prezentacja ma charakter komparystyczny. Nie analizuje poglądów środowiska adwokackiego. W sposób bardzo rzetelny przedstawia rozwiązania prawne w innych krajach oraz orzeczenia TSUE i SN powiązane z tematem opracowania. Ale najważniejsze, że zawiera bardzo dobrą propozycję rozwiązań legislacyjnych z uzasadnieniem proponowanej formy legislacyjnych rozwiązań.. No i opracowana została w sposób niezwykle przejrzysty i estetyczny. Warto zapoznać się z tą prezentacją.
[notification type=”info”]Po kliknięciu w obraz poniżej, w nowym oknie przeglądarki otworzy się prezentacja z portalu PreziBiznes. Aby ją właściwie czytać należy przewijać poszczególne slajdy strzałkami u dołu prezentacji.[/notification]
Zarówno w prezentacji (jak i w toku dyskusji w Naczelnej Radzie Adwokackiej) analizowano w zasadzie dwie kwestie:
- możność zatrudnienia adwokata przez innego adwokata bądź spółkę adwokacką;
- możność pozostawania adwokata w stosunku pracy z klientem.
Natomiast pominięto całkowicie możliwość rozszerzenia wyłączenia, o którym mowa obecnie w art. 4 b ust. 3 (zakaz wykonywania zawodu przez adwokata pozostającego w stosunku pracy nie dotyczy pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych). Chodzi mianowicie o możliwość pozostawania przez adwokata w stosunku pracy z podmiotem nie będącym klientem adwokata. Ba można nawet postulować aby – przy ewentualnym poparciu takiego rozwiązania ustawowego – zapisać w ustawie zakaz reprezentacji przez adwokata podmiotu, u którego adwokat jest zatrudniony.
Jeśli dopuszczamy aby adwokat był zatrudniony na etacie przez uniwersytet, to dlaczego nie mamy dopuścić aby był zatrudniony na etacie powiedzmy jako dziennikarz, redaktor w wydawnictwie (pod warunkiem, że nie będzie świadczył obsługi prawnej na rzecz swojego pracodawcy) ?
Jerzy Marcin Majewski
adwokat