O kryzysie praworządności, zmęczeniu Europy sprawą polską, ryzyku obniżenia ratingu, „wywłaszczeniu” Leszka Czarneckiego i odbudowie wymiaru sprawiedliwości rozmawiamy z prof. Maciejem Gutowskim, kandydatem na prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej.
Wywiad dla Forbes.pl
FORBES: Czy Polska u progu 2021 roku jest jeszcze państwem prawa?
Prof. Maciej Gutowski, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Poznaniu, kandydat na prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej (NRA): W coraz większej liczbie państw obserwujemy debatę na temat granic kompetencji władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Kryzys przestrzegania prawa i tendencja do jego instrumentalnego traktowania nie jest tylko polskim problemem, np. w USA to zjawisko można było zaobserwować przy okazji nominacji sędziów do Sądu Najwyższego. Niestety w Polsce to wszystko poszło dalej. Fala uchybień, która zaczęła się od powołania trójki sędziów na zajęte miejsca w Trybunale Konstytucyjnym (TK), doprowadziła do wypaczenia roli tej instytucji. Natomiast moment, w którym następuje utrata praworządności, jest nieuchwytny. Sama definicja jest prosta: praworządność kończy się wtedy, kiedy organy państwa mogą łamać prawo bez konsekwencji. Ale to jest tak jak z tą gotowaną żabą – obserwujemy naruszanie reguł i tłumaczymy sobie, że ten czy inny przypadek nie był aż tak ważny, ale w pewnym momencie zdajemy sobie sprawę, że system przestał działać. Ten moment często nieświadomie wyczuwa wielu zwykłych obywateli. Stwierdzają, że do sądu nie ma po co iść, lepiej pójść w arbitraż, mediację, spróbować się dogadać. Niestety wśród moich klientów tego typu postawę obserwuję coraz częściej. Oczywiście to nie jest tylko efekt naruszania praworządności, jest to również skutek pandemii i niewydolności sądów. Natomiast jestem pewien, że w najbliższych miesiącach takie podejście będzie się upowszechniać.
Wywiad przeprowadził: Paweł Strawiński
Foto: Maksymilin Rigamonti
