Chciałbym od razu na wstępie podkreślić, że postawiona w tytule niniejszego wpisu teza, że głosowania (a nie cały proces wyborczy) przeprowadzone podczas Sprawozdawczo Wyborczego Zgromadzenia Izby Adwokackiej w Krakowie w dniu 5 listopada 2024 r. należy powtórzyć, to wniosek z mojej opinii, z którą zapewne nie wszyscy się zgadzają, bowiem pewien „luz interpretacyjny” wynika z użytych w § 33 ust. 3 Regulaminu Krajowego Zjazdu Adwokatury oraz zgromadzeń izb adwokackich, słów że „głosujący zaznacza (…) w sposób wykorzystywany przez system informatyczny do głosowania, pole przeznaczone do oddania głosu”.

Zatem kilka uwag o „sposobie wykorzystywanym przez system informatyczny” do oddania głosu (skoncentruję się głównie na wyborze Dziekana ORA w Krakowie, chociaż moja opinia o nieważności głosowań dotyczy także wyboru w dniu 5 listopada 2024 r. całej Okręgowej Rady Adwokackiej w Krakowie, co wynika z błędnego metodologicznie sposobu przeprowadzenia głosowania w systemie informatycznym).

Otóż, przy zgłoszeniu dwojga kandydatów w wyborach na stanowisko Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej, prawidłowo sporządzona karta do głosowania powinna wyglądać tak:

Tak wyglądałaby prawidłowo sporządzona, zgodnie z Regulaminem Krajowego Zjazdu Adwokatury oraz zgromadzeń izb adwokackich, papierowa karta do głosowania. Ale warto w tym miejscu podkreślić, że nic nie stało na przeszkodzie aby w ten sam sposób wyglądała karta do głosowania wygenerowana w systemie informatycznym, z tym zastrzeżeniem, że głosować można by było bądź to z komputera, bądź ze smartfona. Powyższy zrzut ekranowy, to formularz wygenerowany przez popularny program do przeprowadzania ankiet, quizów, ocen i głosowań właśnie Crowdsignal.com (wg którego swego czasu administrowałem ankietą „Strategia dla Adwokatury” a który bez trudu i kosztów można by zastosować przy wyborach do organów izb adwokackich).

Byłoby prościej taniej i zgodnie Regulaminem.

Jednakże w Krakowie zastosowano metodę głosowania „pilotami”, które wyglądały tak:

Głosujący mieli do wyboru opcję „za”, „przeciw” i „wstrzymuję się” a głosowania odbywały się oczywiście oddzielnie na każdego ze zgłoszonych kandydatów. I to był metodologiczny błąd. Warto w tym miejscu zauważyć, że nawet przy użyciu tak barwnego pilota, można było głosowanie przeprowadzić zgodnie z Regulaminem (przynajmniej na funkcję Dziekana ORA w Krakwie, bo przy wyborze członków ORA byłoby to już niemożliwe).

Aby żadnemu z kandydatów nie przypisywać z góry głosu „za” bądź „przeciw”, należało uaktywnić dwa wolne przyciski i „przypisać” je zgłoszonym kandydatom, powiedzmy oddanie głosu „D” byłoby głosowaniem za wyborem na funkcję Dziekana Pana Mecenasa Aleksandra Guta a oddanie głosu „E” byłoby głosowaniem za wyborem na funkcję Dziekana Pani Mecenas Katarzyny Frankiewicz-Burda. Przycisk „C” powinien pozostać aktywny aby umożliwić głosującym wstrzymanie się od głosu (co jest absolutnie istotne przy obliczniu większości bezwzględnej i względnej). Taka metoda co prawda pozbawiałaby głosujących możliwości oddania głosu świadomie nieważnego ale – pomijając zdecydowanie ortodoksyjnych legalistów – byłaby do zaakceptowania jako zgodna z Regulaminem.

Przeprowadzenie głosowania oddzielnie nad poszczególnymi kandydaturami wg opcji:

doprowadziło w istocie do wyników absurdalnych i całkowicie niezgodnych z logiką i możliwościami ustalenia wyników wyborów, jakie daje głosowanie zgodne z Regulaminem (wg metody przedstawionej na początku, wyboru i głosowania na kandydata z jednej listy, czyli w istocie przeniesienia formy papierowej na urządzenie elektroniczne).

Przyjrzyjmy się zatem protokołowi głosowania w wyborach na stanowisko Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Krakowie; wygląda on tak:

Analiza wyników w powyżej przedstawionym protokole prowadzi do wniosku, że wyniki takie nie mogłyby być osiągnięte w prawidłowo, zgodnie z Regulaminem, przeprowadzonym głosowaniu. A jest tak dlatego, że głosy wstrzymujące się są różne w głosowaniach nad pierwszą i drugą kandydaturą. Regulamin daje możliwość wstrzymania się od głosu w wyborach na wszystkich zgłoszonych kandydatów; nie przewiduje oddzielnych wyborów poszczególnych kandydatów (co miało miejsce w Krakowie) i tym bardziej wstrzymania się od głosu przy głosowaniu na kandydata, co w ogóle jest niezrozumiałe i dawało możliwość – jak widzimy w protokole – wstrzymania się przy głosowaniu nad jednym z kandydatów i oddania głosu przy drugim.

Protokół jest ponadto wewnętrznie sprzeczny albo co najmniej niezrozumiały, poprzez podanie, że w głosowaniu uczestniczyło 748 osób, które oddały 748 głosów (z czego wniosek, że żaden głos oddany nie został uznany za nieważny). Jeśli za wyborem pierwszej z kandydatur oddano 369 głosów a za drugą kandydaturą 364 to suma daje nam 733 głosy. Nie wiemy, czy te same osoby wstrzymały się od głosu w pierwszym i drugim głosowaniu ale dodanie tych głosów do głosów oddanych na poszczególnych kandydatów też w żaden sposób nie prowadzi do liczby 748.

Jeśli zsumujemy głosy oddane w pierwszym głosowaniu 369 + 101 + 8 otrzymamy 478 głosujących; ale w drugim głosowaniu otrzymujemy 364 + 65 + 12 = 441 głosujących. W rezultacie zastosowana metoda dwóch głosowań nie pozwala na obliczenie faktycznej liczby głosujących i ustalenie jaka jest większość bezwzględna, bo po prostu przy rozdzieleniu głosowań z możliwością oddzielnego wstrzymania się od głosu, taka kategoria jak większość bezwzględna w wyborach (czyli w wyborze pomiędzy dwoma kandydatami) nie powstaje !!! I dlatego wynik wyborów przeprowadzonych 5 listopada 2024 r. podczas Zgromadzenia Izby Adwokackiej w Krakowie musi być uznany za nieważny a głosowanie powinno być powtórzone.

Teraz przed Naczelną Radą Adwokacką staje poważne zadanie i poważny dylemat: co zrobić ?

Sprawa jest o tyle poważna, że można założyć, iż w podobny – wadliwy – sposób prowadzone były głosowania w wyborach organów izb adwokackich, w których wybory takie już się odbyły. Mimo, że zwróciłem się do Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej o udzielenie mi oficjalnej informacji, w których izbach przeprowadzono głosowania w podobnie wadliwy sposób, do dzisiaj informacji takiej nie otrzymałem (ale muszę podać, że Pani Mec. Justyna Mazur – Sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej, poinformowała mnie telefonicznie o przyczynach opóźnienia w udzieleniu informacji, za co dziękuję, uznając opóźnienie za usprawiedliwione).

Nie czekając zatem na oficjalną informację, dalsze wywody prowadzę przy założeniu, że w izbach, w których wybory się już odbyły, zostały przeprowadzone według powyżej opisanej – jak w Krakowie – wadliwej metodologii. Czy w takim razie głosowania te należy powtórzyć ? Otóż stoję na stanowisku, że nie jest to konieczne.

Zwróćmy bowiem uwagę, że dotychczas (do czasu wyborów w Krakowie a nawet w ich trakcie) nikt, ani jeden z adwokatów nie sprzeciwił się i nie zakwestionował metody głosowania nad konkretnymi nazwiskami w miejsce głosowania wybierającego nazwiska z listy (przy głosowaniu do okręgowych rad adwokackich). Można także założyć, że przy wyborach do okręgowych rad adwokackich liczba głosów „wstrzymujących się” (a więc zgodnie z Regulaminem głsów oddanych bez wskazania ani jednego kandydata) praktycznie nie ma, bądź jest tak znikoma, że nie ma wpływu na końcowy wynik ustalenia wyników głosowania. Co więcej przy głosowaniu do organu kolegialnego jakim jest rada adwokacka, większość bezwzględna nie ma znaczenia i nie jest przewidziana w Regulaminie.

I chociaż wybory przeprowadzane w oddzielnych głosowaniach nad każdą z kandydatur wypaczają zasady określone Regulaminem (chociażby psychologiczne, o czym pisałem w poprzednim wpisie na temat krakowskich wyborów) uważam, że powtarzanie głosowań dla samego ich powtórzenia, przy braku zakwestionowania tych głosowań przez choćby jednego członka izby, nie jest konieczne ani wskazane.

Natomiast głosowanie w wyborach przeprowadzonych w Krakowie należy powtórzyć.

Muszę w tym miejscu zaznaczyć swoje stanowisko w przedmiocie wniosku grupy Koleżanek i Kolegów z Krakowa, którzy zwrócili się do Prezydium NRA o wystąpienie z wnioskiem do Naczelnej Rady Adwokackiej „o uchylenie uchwały w przedmiocie wyboru Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Krakowie”. Otóż uważam, że ani Prezydium NRA nie ma możliwości zwrócenia się do Naczelnej Rady Adwokackiej o uchylenie uchwały „w przedmiocie wyboru Dziekana ORA w Krakowie” ani Naczelna Rada Adwokacka nie ma możliwości podważenia wyników wyborów dokonanych przez Zgromadzenie Izby Adwokackiej w Krakowie. Jest tak dlatego, że po prostu „uchwała w przedmiocie wyboru Dziekana ORA w Krakowie” nie istnieje. Ponownie podkreślam, że jest to moja opinia, z którą zapewne autorzy wniosku do Prezydium NRA się nie zgodzą; i chociaż ostatnio jeden z młodych adwokatów z Krakowa nazwał mnie „sumieniem adwokatury” racji mieć nie muszę.

Głosowania w wyborach organów Krakowskiej Izby Adwokackiej należy powtórzyć

adwokatura polska i adwokaci

Samorząd

Praca

Bez togi

Uważam, że Prezydium NRA powinno z urzędu, wobec powzięcia informacji o przebiegu głosowań w Izbie Adwokackiej w Krakowie, skorzystać z przysługującego mu prawa wynikającego z art. 41 ust. 2 PoA, zażądania zwołania Nadzwyczajnego Zgromadzenia Izby Adwokackiej w Krakowie w celu „powtórzenia głosowania w przedmiocie wyboru Dziekana ORA w Krakowie”. To – moim zdaniem – jedyna słuszna droga.

Co więcej, samo Prezydium, bądź poprzez wniosek do NRA powinno niezwłocznie podjąć uchwałę, wyraźnie określającą, że w toku wyborów do organów izb adwokackich, głosowania oddzielne nad poszczególnymi kandydatami a nie poprzez ich wybór z listy, są niedopuszczalne i niezgodne z Regulaminem; a w szczególności że głosowanie w „sposób wykorzystywany przez system informatyczny do głosowania” o którym mowa w art. 33 ust. 3 Regulaminu Krajowego Zjazdu Adwokatury oraz zgromadzeń izb adwokackich, nie może prowadzić do głosowań oddzielnych nad poszczególnymi kandydaturami zgłoszonymi do organów izb adwokackich.

Jest to niezwykle ważne, bo w najbliższych miesiącach czekają nas kolejne zgromadzenia w kolejnych izbach.

A w Poznaniu już w lutym.

Jerzy Marcin Majewski
adwokat (w stanie spoczynku)

WCZEŚNIEJSZE WPISY NA TEN TEMAT