Adwokat Jan Pietrzykowski
pseud. Dembiński, Jan Rybak (1913-1994)- prawnik, adwokat, prokurator, członek Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, historyk- regionalista, pedagog. Urodził się 24 czerwca w Częstochowie, był synem Korneliusza Wacława- właściciela zakładu krawieckiego – i Apolonii Heleny z Tomczaków. [Biogram] [Fragmenty Wspomnień]
W Nowym 2021 Roku, MacLawye® rozpoczyna publikowanie artykułów zupełnie nowego działu tematycznego Z Kart Polskiej Palestry. Z prawdziwą przyjemnością informuję, że ten dział tematyczny zgodził się redagować Pan Mecenas Przemysłwa Pluta, którego działalność w zakresie gromadzenia i upowszechniania wiedzy o historii Adwokatury Polskiej jest w środowisku adwokackim powszechnie znana.
Dzisiaj publikujemy absolutny rarytas wydawniczy. Nigdy dotąd niepublikowane Fragmenty Wspomnień częstochowskiego adwokata Jana Pietrzykowskiego.
Przekazując ten materiał do publikacji, Pan Mecenas Przemysław Pluta chyba chciał nie tylko przybliżyć czytelnikom zapomnianą postać adwokata Jana Pietrzykowskiego ale i zrobić przyjemną niespodziankę MacLawye®’owi, który ukończył to samo Liceum Ogólnokształcące im. Romualda Traugutta w Częstochowie co Autor publikowanych wspomnień.
Wielokrotnie mówiąc o etosie Adwokatury Polskiej odwołujemy się do jej tradycji, do historii. Czytając dotychczas niepublikowane Fragmenty wspomnień adwokata Jana Pietrzykowskiego obcujemy nie tylko z historią Adwokatury Polskiej, dotykamy historii prawdziwej; nie tej podręcznikowej ale tej która kształtuje nasze postawy i determinuje życie.
© Publikacja nie może być wykorzystywana dla celów komercyjnych
Jan Pietrzykowski – pseud. Dembiński, Jan Rybak (1913-1994)- prawnik, adwokat, prokurator, członek Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, historyk- regionalista, pedagog. Urodził się 24 czerwca w Częstochowie, był synem Korneliusza Wacława- właściciela zakładu krawieckiego – i Apolonii Heleny z Tomczaków.
Okres dzieciństwa Pietrzykowski spędził w rodzinnym mieście. Tuż po odzyskaniu niepodległości podjął naukę w Szkole Powszechnej nr 1, a po jej ukończeniu (1924) naukę kontynuował w miejscowym Gimnazjum im. Romualda Traugutta. W czerwcu 1933 roku zdawał gimnazjalny zwyczajny egzamin dojrzałości typu humanistycznego wobec Państwowej Komisji Egzaminacyjnej, powołanej przez Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. Świadectwo dojrzałości otrzymał 23 czerwca 1933 roku. W 1933 wraz z uzyskaniem świadectwa dojrzałości wstąpił na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1938 roku. Uzyskanie tytułu magistra praw pozwoliło mu 17 października tego roku otrzymać nominację na aplikanta Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
Wybuch II wojny światowej zastał Pietrzykowskiego w szeregach Wojska Polskiego , z którym jako ochotnik przeszedł całą kampanię wrześniową 1939 r. Po jej zakończeniu powrócił do Częstochowy i pod pseudonimem “Dembiński”, podjął działalność konspiracyjną w ramach Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Jako prawnikowi organizacja ta powierzyła kierowanie Wydziałem Organizacji i Propagandy częstochowskiego okręgu. W tym czasie (1941) Pietrzykowski był współzałożycielem konspiracyjnego pisma Alarm oraz drukarni umieszczonej w domu Matyldy Plucińskiej przy ulicy Jadwigi 129. Na początku 1942, podczas podróży do Warszawy na spotkanie z kierownikami okręgowymi Stronnictwa Narodowego, został aresztowany przez Niemców.
Dzięki swemu szwagrowi Stanisławowi Miklasowi, który interweniował u wiceprezesa Sądu Okręgowego w Piotrkowie, jeszcze tego roku Pietrzykowski został zwolniony. Do kolejnego aresztowania doszło w październiku 1943. Wówczas wzięty z własnego mieszkana (ul.3-go maja 20) został osadzony w więzieniu na Zawodziu i w tym przypadku uratował go szwagier, który dzięki zebranym pieniądzom wykupił go z więzienia. W 1944 Pietrzykowski jako Jan Rybak wrócił do pracy konspiracyjnej. W maju tego roku złożył również egzamin sędziowski.
Po zakończeniu wojny Pietrzykowski już w marcu 1945 został zatrudniony w Sądzie Okręgowym w Częstochowie. Następnie 9 sierpnia tego roku otrzymał nominację na asesora Sądu Apelacyjnego w Warszawie. W październiku 1946 został skierowany na stanowisko podprokuratora w Częstochowie (Ekspozytura Prokuratury Specjalnego Sądu Karnego w Warszawie z siedzibą w Łodzi), a 21 listopada 1949 wręczono mu służbowe przeniesienie na równorzędne stanowisko do Ełku. W tym czasie sąd ten miał za zadanie ściganie przestępstw z okresu hitlerowskiej okupacji. Po trzech miesiącach na własną prośbę prokurator został przeniesiony w stan spoczynku. W tym okresie nasiliła się inwigilacja Pietrzykowskiego, jej następstwem była rewizja mieszkania, a następnie jego aresztowanie (21.10.1950) przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa.
Po zwolnieniu (15.02.1951) Pietrzykowski pozostawał bez pracy. W niedługim czasie jednak udało mu się zatrudnić w szkole zawodowej jako wykładowca, a następnie podjął radcostwo prawne. Pod koniec 1952 został ponownie aresztowany i po kilkudniowych przesłuchaniach zwolniony. W 1956 po tzw.. “odwilży” Pietrzykowski podjął praktykę adwokacką, którą kontynuował w latach sześćdziesiątych w Zespole nr 1 w Częstochowie, pracował równocześnie jako radca prawny w miejscowych spółdzielniach.
W październiku 1967 został członkiem Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce.