Aplikacje prawnicze a korona zawodów

Taka będzie Sprawiedliwość w Rzeczypospolitej jakie prawników kształcenie.

W marcu 2012 r. Rzeczpospolita doniosła, że w ministerstwie sprawiedliwości trwają prce nad noweliacją ustawy z 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Istotnie, projekt założen do projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury przewidziany jest w wykazie prac legislacyjnych rządu, z terminem przedłożenia w III kwartale 2012 r. Odpowiedzialnym za przygotowanie projektu założen w ministerstwie sprawiedliwości jest podsekretarz stanu, Pan Grzegorz Wałejko. Wydaje się, że Adwokatura powinno już teraz, kiedy opracowywany jest projekt założeń do projektu, powinna bardzo dokładnie śledzić prace i pomysły rządu, zmierzające do kolejnego zreformowania systemu szkolenia prawników, którzy mają w przyszłości sprawować bądź współuczestniczyć w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Jest tak dlatego, że – moim zdaniem (stanowisko takie Adwokatura powinna poddać szerokiej wewnątrzkorporacyjnej dyskusji) – na aplikację adwokacką powinny być przyjmowane osoby, które ukończyły aplikację ogólną w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Tymczasem z przecieków do których dotarła Rzeczpospolita wynika, że głównym pomysłem planowanych zmian, jest likwidacja aplikacji ogólnej.

Jest taki postulat, z którym zgadzają się wszyscy prawnicy i wszystkie prawnicze środowiska, który jest akceptowany i deklarowany przez wszystkie opcje polityczne: zawód sędziego powinien być ukoronowaniem zawodów prawniczych. Jeśli Pan Minister Jarosław Gowin zgadza się z tym postulatem, to powinien polecić Panu Grzegorzowi Wałejko aby przy opracowywaniu projektu założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury miał tę zasadę na uwadze jako główne założenie proponowanych zmian. Aż narzuca się postulat by zmienić nazwę i status Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury i powrócić do poprzedniej Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości. Przy czym w tej nazwie wymiar sprawiedliwości nie powinien być utożasamiany z sądownictwem a obejmować kadry wszystkich środowisk w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości uczestniczące, tzn.: sędziów, prokuratorów i adwokatów (w kolejnym artykule wyjaśnię dlaczego pomijam radców prawnych).

Historia uczy, że koronę najczęściej uzyskiwano w drodze dziedziczenia. Tej drogi do zdobycia korony zawodów prawniczych i zostania sędzią raczej polecać nie należy. Inną znaną z histori metodą zdobycia korony było jej zdobycie siłą (bądź układem politycznym – ale to zdarza się raczej ministrom). Ta droga także wydaje się niezbyt odpowiednia dla uzyskania korony zawodów prawniczych. Pozostaje zatem elekcja. Ale nie wolna elekcja. Elekcja spośród najlepszych. Aby to osiągnąć muszą istnieć obietywne kryteria oceny oraz obiektywny podmiot, który tej oceny będzie dokonywał i wybierał sędziów spośród najlepszych kandydatów, którzy sprawdzili się w innych zawodach prawniczych. A taki model zakłada zamknięcie drogi do zawodu sędziego poprzez likwidację raz na zawsze aplikacji sędziowskiej (a nie jak się proponuje aplikacji ogólnej). Aplikacja ogólna powinna dawać prawo do dalszej aplikacji referendarskiej, prokuratorskiej bądź adwokackiej. Dopiero po odbyciu jednej z tych aplikacji i odpowiednio długim wykonywaniu zawodu referendarza, prokuratora bądź adwokata otwierać się powinna droga do uzyskania możliwości wyboru na stanowisko sędziego. Tego wyboru nie powinni dokonywac sami sędziowie. Skoro ma to być osiągnięcie korony w drodze elekcji, to w skład Kolegium Elektorów powinni wchodzić przedstawiciele wszystkich profesji prawniczych.

Początkiem drogi do zawodów prawniczych musi być aplikacja. Twierdzenie, że każdy prawnik po ukończeniu studiów prawniczych może być adwokatem jest tak samo zasadne jak twierdzenie, że każdy prawnik po ukończeniu studiów prawniczych może być sędzią. No bo dlaczego nie ???

Zatem zmiany w ustawie o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, to zmiany, które powinny być przedmiotem szczególnej troski Adwokatury. I nie nalezy czekać aż projekt ustawy trafi do Sejmu. Monitoring prac legislacyjnych należy prowadzić już, bo projekt założen trafi pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów – według planu – lada moment.

Takie będą Rzeczypospolite jakie ich młodzieży chowanie.

Taka będzie Sprawiedliwość w Rzeczypospolitej jakie prawników kształcenie.

jmm