Adwokat w stosunku pracy

Czy należy rozważyć możliwość eliminacji zakazu zatrudniania adwokatów na podstawie umowy o pracę ?

togalogoZbliża się Krajowy Zjazd Adwokatury. W publicznych wypowiedziach adwokatów można znaleźć sporo postulatów co do treści uchwały programowej. Izby Krakowska i Warszawska przygotowały nawet projekty uchwał. Jest zrozumiałe, że uchwała programowa musi mieć charakter ogólnych wytycznych dla nowej Naczelnej Rady Adwokackiej i nowowybranego Prezesa NRA. Te ogólne dyrektywy trzeba będzie przekuwać w konkrety. Jeden pomysł (umożliwienia młodym adwokatom zaliczenia w koszty prowadzenia kancelarii wydatków poniesionych na aplikację adwokacką) zaproponowałem w poprzednim wpisie.

Bez wątpienia podczas Krajowego Zjazdu Adwokatury dyskutowany będzie problem zniesienia zakazu wykonywania zawodu adwokata pozostającego w stosunku pracy. To problem delikatny. Z jednej strony adwokat powinien pozostawać całkowicie niezależny i takie jest uzasadnienie zakazu. Z drugiej zaś radcowie prawni, którzy mają już identyczne z adwokatami uprawnienia zawodowe, mogą wykonywać swój zawód pozostając w stosunku pracy. Ta ostatnia różnica między zwodem adwokata i radcy prawnego w sposób oczywisty dyskryminuje adwokatów.

W ankiecie przeprowadzonej w toku opracowywania “Strategii dla Adwokatury” aż 70% adwokatów opowiedziało się za zniesieniem zakazu pozostawania adwokata w stosunku pracy.

Wykonywanie zawodu (adwokata bądź radcy prawnego) w stosunku pracy ma swoje zalety. Ale mnie, adwokata starszej daty, możliwość zniesienia zakazu pozostawania przez adwokata w stosunku pracy i wykonywania zawodu, jakoś nie przekonuje. Chociaż utrzymywanie dwóch zawodów prawniczych o identycznych uprawnieniach finalnie powinna prowadzić do zniesienia zakazu zatrudniania adwokatów w stosunku pracy. Małą nowelizację w tym kierunku można postulować już dzisiaj:

Uważam, że należy umożliwić wykonywanie zawodu przez adwokata w formie stosunku pracy, w którym adwokat jest pracownikiem innego adwokata bądź kancelarii prowadzonej w formie spółki adwokackiej. Generalna możliwość pozostawania przez adwokata w stosunku pracy z innym adwokatem bądź kancelarią mogłaby być wprowadzona drobną nowelizacją Prawa o adwokaturze:

(W projekcie jaśniejszym tekstem zaznaczono propozycję postulowaną w poprzednim wpisie)

(Projekt ustawy)

USTAWA

z dnia [………………….]

o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze

Art. 1.

W ustawie z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz.U. z 2015 r. z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) po art. 76b. dodaje się art. 76c. w brzmieniu:

„Art. 76c. 

1. Suma opłat z tytułu odbycia aplikacji adwokackiej może być odliczona przez adwokata, który rozpoczął wykonywanie zawodu adwokata w ciagu roku od ukończenia aplikacji adwokackiej, od przychodu osiąganego przez adwokata z tytułu wykonywania zawodu.

2. Odliczenia, o którym mowa w ust. 1. adwokat może dokonywać miesięcznie przez okres trzech lat w wysokości 1/36 sumy opłat z tytułu odbycia aplikacji adwokackiej.”.

2) art. 4b ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„Art. 4b

3. Zakaz przewidziany w ust. 1 nie dotyczy:

1) adwokatów zatrudnionych przez innego adwokata prowadzącego indywidualną kancelarię adwokacką lub przez kancelarię adwokacką prowadzoną w formie spółki oraz przez podmioty na rzecz których adwokat nie świadczy obsługi prawnej;

2) pracowników naukowych i naukowo dydaktycznych.”

Art. 2.

    1. Art. 1 punkt 1 ustawy stosuje się także do adwokatów, którzy ukończyli aplikację adwokacką w okresie 36 miesięcy poprzedzających jej wejście w życie i rozpoczęli wykonywanie zawodu w ciągu roku od ukończenia aplikacji adwokackiej.
    2. Adwokaci, o których mowa w ust. 1 dokonują pierwszego odpisu o którym mowa w art. 76c. ust. 2 ustawy Prawo o adwokaturze, w pierwszym miesiącu po dniu wejścia w życie ustawy.

Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

***

Co poddaję pod rozwagę nowej Naczelnej Radzie Adwokackiej w zależności od treści uchwały programowej, która będzie przyjęta przez Krajowy Zjazd Adwokatury.

Jerzy Marcin Majewski

adwokat